De ladder voor duurzame verstedelijking: toe aan renovatie?

Abstract

De ladder voor duurzame verstedelijking is het meest recente rijksinstrument om nieuwe stedelijke ontwikkelingen te sturen waarmee wordt beoogd het concept van ‘de compacte stad’ in de praktijk te brengen. De ladder bestaat uit drie treden: 1. aantonen dat er een actuele regionale behoefte is aan de stedelijke functie, 2. nagaan in hoeverre deze behoefte binnenstedelijk kan worden gerealiseerd en 3. voor zover de behoefte niet (geheel) binnenstedelijk kan worden ingevuld, kiezen voor een locatie die multimodaal is ontsloten. Bedoeling is dat provincies en gemeenten dit beleid overnemen. Met andere woorden: het beleid moet doorwerken naar provincies en gemeenten. In deze thesis wordt onderzocht in welke mate doorwerking naar gemeenten daadwerkelijk plaatsvindt, en of er verschil bestaat in de doorwerking naar groeiende en krimpende gemeenten. Daarbij ligt de focus op nieuwe woningbouw. Voor het begrip doorwerking is aangesloten bij De Lange e.a. (1997), die drie gradaties van doorwerking onderscheidden: communicatie, conformiteit en gebruik. Voor ieder van deze gradaties is, middels enquêtes, nagegaan in hoeverre er sprake is van doorwerking van de ladder voor duurzame verstedelijking bij groeiende en krimpende gemeenten. De volgende drie aspecten werden onderzocht: mate van doorwerking, type doorwerking en invloeden op doorwerking. Uit de toetsing bleek dat de doorwerking voor de gradaties communicatie en gebruik groter is dan voor de gradatie conformiteit en dat er tussen groeiende en krimpende gemeenten alleen verschil is aangetoond voor de gradatie communicatie, waarbij, zoals verondersteld, groeiende gemeenten hoger scoren dan krimpende gemeenten. Verder is gebleken dat met name de tweede trede van de ladder voor duurzame verstedelijking bekend is bij gemeenten. De eerste trede is minder bekend en de derde is bijna niet bekend. Geconstateerd wordt dat de inhoud van de derde trede ook niet geheel aansluit op de doelstelling en de titel van het instrument. Door deze derde trede een meer integrale invulling te geven, zou beter kunnen worden aangesloten op de doelstelling van de ladder voor duurzame verstedelijking.