Heel Holland Bakt en Twittert: Hoe live-tweeting een nieuwe vorm geeft aan de gemeenschappelijke ervaring van televisiekijken

Abstract

In dit onderzoek wordt geanalyseerd op welke wijze live-tweeting tijdens de finale van Heel Holland Bakt een nieuwe vorm geeft aan de traditionele television of sharedness. Katz beweert dat de television of sharedness, die de natie en het gezin bij elkaar brengt en een gemeenschappelijke ervaring creëert, zich heeft beperkt tot zeldzame live uitzendingen. Verschillende factoren zijn van invloed geweest op dit verval van het gemeenschappelijke televisiekijken, zoals de ontwikkeling van opnametechnologieën en mobiele schermen. Twitter biedt daarentegen vandaag de dag de mogelijkheid om televisiekijkers online samen te laten komen tijdens het televisiekijken. Dit wijst op een nieuwe vorm van een gemeenschappelijke kijkervaring, waarbij het ook niet langer noodzakelijk is dat een programma live is. In dit onderzoek voer ik daarom een tekstuele analyse uit van tweets met de hashtag #HHB die tijdens de finale van Heel Holland Bakt in 2019 zijn geplaatst. Deze finale werd niet live uitgezonden. De tweets analyseer ik aan de hand van de aspecten meningsuiting en inhoudelijke discussie, die inzicht geven in hoe twitteraars duiding geven aan de gemeenschappelijke kijkervaring die door Twitter wordt gefaciliteerd. Twitteraars laten op verschillende manieren weten dat zij zich ervan bewust zijn dat ze deel uitmaken van een groot kijkerspubliek. Twitteraars spreken over ‘wij’ als kijkers, delen hun meningen in tweets en polls en spannen samen rondom deze meningen. Daarnaast gebruiken kijkers Twitter als informatiebron bij onduidelijkheden, discussiëren zij over inhoudelijke elementen van het programma en brengen ze elkaar plezier door grappige momenten te delen uit de finale. Deze bevindingen tonen aan dat niet alleen live programma’s een gemeenschappelijke ervaring creëren. Ook Heel Holland Bakt, wat maanden voor de uitzending is opgenomen, heeft dit vermogen. De television of sharedness is niet langer beperkt tot live televisie en een fysieke gemeenschappelijke ervaring, maar krijgt een virtuele vorm door live-tweeting tijdens het televisiekijken.