De Gouden Eeuw op school: Representatie van de Gouden Eeuw in schoolboeken geschiedenis
Summary
De Gouden Eeuw is een omstreden onderwerp. Ondanks dat het een periode was van economische en culturele voorspoed in Nederland, moesten andere gebieden en volkeren daar wel onder lijden. Er is hier al enkele jaren veel discussie over: in hoeverre kunnen we iemand als Jan Pieterszoon Coen een nationale held, terwijl hij honderden Indonesiërs heeft mishandeld en vermoord? Oftewel, hoe heeft het collectieve geheugen zich over de Gouden Eeuw zich ontwikkeld vanaf de jaren 60? Geschiedenisonderwijs en de schoolboeken zijn in grote mate verantwoordelijk voor het collectieve geheugen en zo ook op de visie die leerlingen ontwikkelen over de Gouden Eeuw. Om dit in een brede context te analyseren zal in dit onderzoek ook het vaktijdschrift voor geschiedenisdocenten Kleio worden meegenomen. Zo worden niet alleen de boeken zelf, maar ook de mening en visie die docenten hebben erop meegenomen en er een nieuw licht geworpen op het schoolboeken onderzoek. Onderwijs bestaat namelijk uit meer dan in de schoolboeken staat. Het eerste hoofdstuk zal zich focussen op de periode tussen 1963 en 1998. Vervolgens wordt in het tweede hoofdstuk gegeken naar de periode vanaf 1998 tot 2018. Wat blijkt is dat de oudere boeken kritischer zijn over de Gouden Eeuw dan de recente boeken. In recente boeken lijkt de trots op de welvarende zeventiende eeuw een grotere rol te spelen dan in oudere boeken. Een eenzijdige visie overheerst en leerlingen worden niet gedwongen te reflecteren op de overzeese wandaden in naam van de Nederlandse Republiek. Ondanks de aanname dat het maatschappelijke debat zich vertaalt naar de schoolboeken, blijkt dat voor de huidige geschiedenismethodes niet het geval te zijn.