Pesten en sociale status in het Nederlandse basisonderwijs

Abstract

Verscheidene onderzoeken suggereren dat pesten het doel heeft om een dominante positie en een hoge sociale status te verkrijgen in een sociale groep. In dit onderzoek is er getracht antwoord te krijgen op de vraag of daders verschillen van slachtoffers en niet-betrokken kinderen op het gebied van sociale status. Sociale status is gedefinieerd in termen van resource control, waargenomen populariteit, sociale acceptatie en zelfwaardering. Er is gebruik gemaakt van een databestand van 1001 kinderen uit groep 6, 7 en 8 vanuit 35 verschillende basisscholen verspreid over midden- en zuid Nederland. De data is verzameld door verschillende informanten: zelfrapportage, peerrapportage en leerkrachtvragenlijsten. Om de verschillen tussen de groepen te onderzoeken op de afhankelijke variabelen is er een multivariate variantieanalyse (MANOVA) uitgevoerd. De resultaten geven weer dat daders het hoogst scoren op sociale status, afgezien van sociale acceptatie. Slachtoffers laten daarentegen een lage mate van sociale status zien en niet-betrokken kinderen hebben een gemiddelde sociale status. Er blijken dus significante verschillen te zijn tussen de groepen op het gebied van sociale status. De resultaten uit dit onderzoek kunnen een waardevolle bijdrage leveren aan de ontwikkeling van interventies tegen pesten en daarbij rekening houden met de rol van de sociale status van kinderen.