“Is dat handig om te doen terwijl je puzzelt?” Een gespreksanalytisch onderzoek naar de invloed van spelactiviteiten op het kindertherapiegesprek

Abstract

Er is veel onderzoek gedaan naar speltherapie voor kinderen. In de klassieke opvatting staat de gedachte centraal dat het kind zich in het gesprek uit door middel van de symbolische aspecten die het spel hem biedt. Dit geeft het kind de mogelijkheid dingen te laten zien die hij met woorden niet zou kunnen tonen. In dit onderzoek wordt uitgegaan van een andere gedachte, namelijk dat kinderen zich wel kunnen uitdrukken met behulp van woorden en dat daarvoor een activiteit als ontspannende bezigheid een goed hulpmiddel kan zijn. Hiervoor zijn vier therapeutische gesprekken bekeken van twee verschillende kinderen. Met behulp van discoursanalyse en de framing theorie is vastgesteld dat kinderen, die de therapeut voor het eerst zien, zich vooral thuis voelen in het activiteitenframe. Als het therapeutische gesprek te persoonlijk wordt, vluchten ze in hun activiteit. Door het kind de ruimte te geven deze activiteit als toevluchtsoord te gebruiken, kan de therapeut een overgang maken naar het therapeutische gesprek zodra hij denkt dat het kind er weer klaar voor is. Ook blijkt uit dit onderzoek dat het belang van het activiteitenframe als toevluchtsoord afneemt naarmate het kind meer ervaring heeft met het therapeutische frame en het gesprek als minder bedreigend ervaart.