“Ik voel me weer student, in plaats van vluchteling.”

Abstract

Achtergrond: Onder het motto ‘blijven is meedoen’ hebben vluchtelingen in Nederland de verantwoordelijkheid om te integreren in de Nederlandse maatschappij. Uit onderzoek blijkt dat onderwijs de integratie van vluchtelingen bevordert. Waar de meeste onderzoeken zich met name richten op statushouders, richt dit onderzoek zich op vluchtelingen zonder verblijfsstatus, die cursussen volgen bij het project InclUUsion van de Universiteit Utrecht. Doel: Het onderzoek beoogt inzicht te verschaffen in de sterke kanten en verbeterpunten van InclUUsion met betrekking tot de sociaal-culturele integratie van vluchtelingen zonder verblijfsstatus in de Nederlandse samenleving. Methode: Er zijn kwalitatieve interviews afgenomen met tien vluchtelingen, vier buddy’s en vier docenten die minstens één blok hebben deelgenomen aan InclUUsion. Sociaal-culturele integratie is gemeten door middel van de dimensies acculturatie, interactie en identificatie. Resultaten: InclUUsion levert de grootste bijdrage aan de indicatoren social bridges, competentie en autonomie en verbondenheid, met betrekking tot sociaal culturele integratie van vluchtelingen zonder verblijfsstatus in de Nederlandse maatschappij. Aan het leren van de Nederlandse taal wordt de minste bijdrage geleverd, wat om die reden door de meeste respondenten als verbeterpunt van InclUUsion genoemd wordt. Conclusies: Er kan worden geconcludeerd dat InclUUsion helpt bij het in contact komen met Nederlanders en met het vervullen van de psychologische behoeften die de intrinsieke motivatie verhogen en het persoonlijk welzijn vergroten. Door hun deelname groeit hun gevoel van eigenwaarde doordat zij hun tijd zinvol kunnen besteden, voelen zij zich autonomer omdat zij in de toekomst kunnen investeren en voelen zij zich meer verbonden met de maatschappij. Een aanbeveling voor InclUUsion is om te kijken naar mogelijkheden waarop vluchtelingen de Nederlandse taal kunnen leren. Omdat integratie begint op het moment dat de vluchteling arriveert in het gastland, zou toekomstig onderzoek zich kunnen richten op andere initiatieven die integratiemogelijkheden bieden aan vluchtelingen zonder verblijfsstatus.