Je kan toch wel tegen een stootje? Een kwalitatief onderzoek naar weerbaarheidsontwikkeling bij jongeren binnen een thai/kickboksschool

Abstract

Wanneer het jongeren niet lukt om aan de eisen die de Nederlandse maatschappij stelt te voldoen, kunnen zij een afstand tot de maatschappij ontwikkelen (De Jong, 2007). Full-contact vechtsport wordt gezien als een kans voor deze jongeren omdat full-contact vechtsport populair is onder deze doelgroep en de jongeren sociaalpedagogische competenties kunnen ontwikkelen die hen kan helpen in hun worsteling (Van der Put, Assink, Bindels & Stams, 2013). De inzet van full-contact vechtsport is echter omstreden en niet iedereen is overtuigd van de positieve waarde van full-contact vechtsport op de ontwikkeling van jongeren (Endrese & Olweus, 2005). Wel zijn er verschillende mediërende factoren in kaart gebracht om de relatie tussen vechtsport en weerbaarheidsontwikkeling te beschrijven. Het is uit bestaande inzichten niet af te leiden hoe competenties die specifiek binnen full-contact vechtsport worden geleerd tot uiting komen binnen andere velden (Vertonghen & Theeboom, 2013). Het doel van deze studie is om in kaart te brengen hoe thai/kickboksen, als full-contact vechtsport, kan bijdragen aan de ontwikkeling van weerbaarheid bij jongeren en hoe deze weerbaarheid tot uiting komt binnen andere velden (Bourdieu, 1986). Daarbij staat de volgende onderzoeksvraag centraal binnen deze studie: Welke betekenissen geven leerlingen (16-25 jaar) en trainers binnen een thai/kickboksschool aan het full-contact aspect van thai/kickboksen en op welke manier verhoudt dit zich tot de ontwikkeling van weerbaarheid? Binnen dit kwalitatieve onderzoek zijn vijf open interviews en vijf gestructureerde interviews afgenomen, en hebben daarnaast twintig participatieve observaties plaatsgevonden. De resultaten uit deze dataverzameling zijn geanalyseerd aan de hand van de concepten van veld, habitus en kapitaal (Bourdieu, 1986), en het concept van spanning (Elias & Dunning, 1986). Uit deze studie blijkt dat thai/kickboksen kan worden beschouwd als een intensieve en effectieve vechtsport. Thai/kickboksen vergt als full-contact vechtsport namelijk fysiek veel van de beoefenaar. Binnen de sport leren beoefenaars op een effectieve manier reageren op de fysieke beproevingen en bijkomende emoties. De thai/kickboksschool kent een structuur die op persoonlijk wijze uitdagend kan zijn voor het individu op een acceptabele of prettige wijze. Binnen de training kan met trainingspartners en met de trainer worden onderhandeld over de mate waarin de beoefenaar harder of minder hard wordt uitgedaagd. Door verschillende fysieke uitdagingen aan te gaan en bijbehorende competenties te ontwikkelen, groeien beoefenaars in de sport. De beoefenaar wordt sterker en leert om de technieken uit te voeren. En nog belangrijker voor in andere contexten, wordt de beoefenaar mentaal weerbaarder. Binnen de discussie omtrent de inzet van vechtsport voor de ontwikkeling van jongeren, biedt het voorliggende onderzoek zo bevestiging van bestaande inzichten, alsook enkele nieuwe inzichten. Allereerst wordt het belang van de begeleiding van de trainer bevestigd in deze studie, alsmede het inzicht dat jongeren door full-contact vechtsport weerbaarder kunnen worden. Binnen deze studie lijkt de intensiteit van de sport die wordt beoefend een beïnvloedende factor te zijn voor de ontwikkeling van zelfvertrouwen en emotiecontrole. Met name succesvolle thai/kickboksers ervaren meer zelfvertrouwen door de uitdagingen die zij binnen de sport overwinnen. Daarnaast stimuleert de trainer jongeren om doelen te stellen voor de toekomst en door te zetten in het behalen van deze doelen. Door het vertrouwen dat de jongeren in hun trainer hebben, leren zij hulp te accepteren. Voor jongeren die het moeilijk vinden om de stress aan te kunnen van de uitdagingen die de maatschappij voor hen heeft, kan full-contact vechtsport zo een uitkomst bieden. Wanneer de beoefening gebeurt binnen een gecontroleerde omgeving en onder leiding van een professionele trainer die hierin steun biedt, kan dit ervoor zorgen dat jongeren weerbaarder zijn tegen de uitdagingen die hen binnen de maatschappij wordt geboden.