Creatieve Computers. Een kritische analyse van het academische discours rondom kunstmatige creativiteit.

Abstract

Kunstmatig intelligente systemen halen ons in hoog tempo in, en worden door velen beschouwd als de toekomst. Regelmatig worden er extreme uitspraken gedaan over de toekomst van technologie en de macht die technologie op ons mensen zou hebben. Hoe kunnen wij ons als mens nog van de technologie onderscheiden? Op het gebied van kunst en creativiteit lijkt de mens nog niet gepasseerd door technologie. Menselijke creativiteit speelt een belangrijke rol in veel verschillende aspecten van onze intelligente en heeft daardoor een essentiële rol binnen de kunstmatige intelligentie. Deze uitdagingen rondom kunstmatige creativiteit staat centraal binnen het wetenschappelijke veld computational creativity. De gewaagde uitspraken over technologie zijn vaak gericht op het prikkelen van de kijker, luisteraar of lezer. Binnen de wetenschap geldt er een zwaardere bewijslast dan in een meer informele setting. Hoe spreken wetenschappers onderling over de relatie tussen mens en technologie, en de mogelijkheden van kunstmatige creativiteit? Binnen dit onderzoek is gekeken naar een emailconversatie tussen een aantal van de grootste wetenschappers binnen het veld van computational creativity. De gepubliceerde emailconversatie in ‘Evaluation of creativecaesthetics’ zal als casus fungeren binnen dit onderzoek. De vraag die centraal staat binnen dit onderzoek is: Hoe verhoudt de academische conversatie over kunstmatige creativiteit in ‘Evaluation of creative aesthetics’ zich tot het debat over de verhouding tussen mens en technologie? Er is gekeken naar de manier waarop er gesproken wordt over de mogelijkheden van technologie op het gebied van creativiteit. Dit hangt nauw samen met de begrippen technologisch determinisme en technologisch imaginair. Aan de hand van deze begrippen is de mailconversatie binnen het debat over de relatie tussen mens en technologie geplaatst worden. Het gaat hierbij over het debat dat zich richt op de invloed die technologie op ons zou hebben. Het technologisch determinisme schrijft veel macht aan technologie toe. Daartegenover staat het sociaal constructivisme, wat juist de macht meer bij de mens zelf legt. Duidelijk is dat de wetenschappers in deze meer informele setting extremere uitspraken lijken te doen over de mogelijkheden van technologie, waarbij ze neigen naar sterk technologisch deterministische of juist sociaal constructivistische uitspraken. Ondanks dat er in de wetenschap een nuancering in het debat over de verhouding tussen de mens en technologie naar voren lijkt te komen, blijken de wetenschappers extremere uitspraken te maken die deze nuance achterwege laten.