Hollywood als referentie bij de opkomst van de naoorlogse Nederlandse speelfilm: een onderzoek naar het Nederlandse krantendiscours over de vaderlandse cinema en Hollywood van 1966-1979.

Abstract

In navolging van het proefschrift Opzien tegen Modernisering: Denkbeelden over Amerika en Nederlandse Identiteit in het Publieke Debat over Media, 1919-1989 van Jesper Verhoef, is in deze masterscriptie getracht om meer inzicht te geven in het Nederlandse naoorlogse krantendiscours over de referentie aan de Amerikaanse cinema. De focus van de scriptie lag op de referentie naar Hollywood tijdens de opkomst van de Nederlandse speelfilm in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw. De vraag die hierbij centraal stond is: hoe functioneerde Hollywood in het Nederlandse persdiscours in de periode 1966-1979 als referentiepunt voor berichtgeving over de Nederlandse filmcultuur? Aan de hand van artikelen uit zowel landelijke als regionale dagbladen is een beeld geschetst van de verschillende interpretatiemogelijkheden die de lezer destijds had. Hieruit kwam naar voren dat Hollywood bij vier verschillende thema’s als referentiekader werd ingezet, namelijk bij nostalgie, commercie, het maken van carrière en het gedrag van filmprofessionals. De dagbladjournalisten schetsten geen homogeen beeld over Hollywood als referentiepunt. Integendeel, de berichtgeving werd gekenmerkt door tegenstrijdigheden. Opvallend is dat de verschillende dagbladen onderling het binnen de thema’s met elkaar eens lijken te zijn, het zijn met name de filmprofessionals die in kranteninterviews verschillende (soms tegenovergestelde) standpunten naar voren brengen. Ondanks dat de perspectieven met betrekking tot de mening over Hollywood constant verschoven, was Hollywood wel stabiel in zijn functionaliteit in relatie tot Nederland. Hollywood werd in het persdiscours met name ingezet als referentiepunt om de eigenheid van de Nederlandse filmcultuur te benadrukken.