Een schuld-appel bij varkensvlees; Het effect van Slechter Leven stickers op compassie en schuldgevoelens bij mannen en vrouwen

Abstract

Inleiding Hoewel dierenwelzijn door de jaren heen steeds belangrijker geworden is voor de (vlees)consument, heeft het grootste gedeelte van het verkochte vlees nog geen Beter Leven Keurmerk, het drie-sterrenkeurmerk van de dierenbescherming dat de consument helpt bij het maken van een diervriendelijke(re) vleeskeuze. Arjen Lubach initieerde daarom in september 2017 een actie met Slechter Leven stickers: deze vertellen de (vlees)consument hoe slecht het dier geleefd heeft. Deze stickers doen een schuld-appèl op de consument. Met behulp van de theorie van Beredeneerd Gedrag en Cognitieve Dissonantie wordt onderzocht of vlees met en zonder een Slechter Leven Keurmerk, bestaande uit tekst en/of een afbeelding, verschillende emoties oproept bij mannelijke en vrouwelijke vleesconsumenten. Methode Onder 92 Nederlandse masterstudenten zijn via Thesistools vragenlijsten afgenomen. Hun antwoorden zijn met behulp van SPSS op groepsniveau geanalyseerd op verschillen in gevoelens (schuldgevoel, ongemak, medelijden en compassie) tussen verschillende stimuluscondities (controle vs. tekst vs. tekst + afbeelding). Daarbij is specifiek gekeken naar het verschil in keuze voor het vleesproduct (vlees met Slechter Leven Keurmerk vs. vlees zonder Slechter Leven Keurmerk), geslacht (man vs. vrouw) en genderidentificatie (hoge vs. lage score op de Nederlandse Sekse-Identiteit Vragenlijst). Resultaten Respondenten kozen niet vaker voor vlees met een Beter Leven Keurmerk in de experimentele condities. De respondenten in de tekst + afbeelding conditie rapporteerden wel hogere mate van schuldgevoelens voor het dierenleed en compassie voor de dieren. Vrouwelijke respondenten kozen vaker voor vlees met een Beter Leven Keurmerk dan mannelijke respondenten. Daarnaast bleken respondenten met een hoge masculiniteit minder last van schuldgevoelens te hebben. De relatie tussen schuldgevoelens en masculiniteit hing niet af van de studieconditie. Discussie Een schuld-appèl door middel van een Slechter Leven Keurmerk liet respondenten meer schuldgevoelens en compassie voor dieren ervaren dan respondenten die niet blootgesteld werden aan het schuld-appèl. Echter, deze gevoelens leidden niet tot een andere vleeskeuze. Of respondenten schuldgevoelens ervaarden leek in grotere mate af te hangen van genderidentificatie: respondenten met een hoge masculiniteitsscore bleken minder last van schuldgevoelens te hebben. Omdat de respondenten niet vaker kozen voor vlees met een Beter Leven Keurmerk kozen na het zien van een schuld-appèl is het op basis van dit onderzoek niet aannemelijk dat een schuld-appèl ook leidt tot een verandering in de vleeskeuze