Eddie's Rollercoaster: Character-driven transmedia storytelling bij Over Mijn Lijk
Summary
In dit onderzoek wordt character-driven transmedia storytelling bij het televisieprogramma Over Mijn Lijk onderzocht. Over Mijn Lijk is een non-fictie televisieprogramma van de NPO over terminale kankerpatiënten die gevolgd worden in de laatste maanden van hun levens. Ik heb ervoor gekozen om mijn focus bij dit onderzoek te leggen op deelnemer Edgar uit seizoen zes van het programma. Jason Mittell heeft het concept character-driven transmedia storytelling bedacht om transmedia storytelling te omschrijven, waarbij een personage centraal staat in plaats van een storyworld zoals bij Henry Jenkins. Volgens Mittell is er altijd sprake van unbalanced transmedia storytelling bij televisieprogramma’s waar een personage centraal staat, aangezien het televisieprogramma functioneert als kerntekst en andere platforms als extensies die parasociale relaties versterken. Engagement van kijkers met personages worden ook wel de parasociale relaties genoemd. Mittell onderzoekt parasociale relaties aan de hand van het concept structure of sympathy van cognitief filmwetenschapper Murray Smith. Wanneer er voldaan wordt aan de drie dimensies recognition, alignment (bestaande uit het element attachment en access) en allegiance ontstaat engagement volgens Smith. Aangezien Over Mijn Lijk een non-fictie programma is heb ik een combinatie gemaakt van de methode van Mittell om engagement te onderzoeken bij personages in fictieseries en de methode van Fernando Canet die de structure of sympathy gebruikt om engagement met subjecten te onderzoeken bij documentaires.
Edgar is niet alleen het subject van het televisieprogramma, maar is tevens collaborateur bij het vertellen van zijn verhaal door de opkomst van digitale platforms. In mijn analyse heb ik daarom drie afleveringen van Over Mijn Lijk geanalyseerd waarin Edgar te zien is en daarnaast de sociale media van Edgar en de sociale media en de website van de producenten van Over Mijn Lijk. Bij de analyse van de afleveringen en digitale platforms heb ik geanalyseerd of de platforms het verhaal van Edgar onafhankelijk kunnen vertellen en of de platforms parasociale relaties versterken. Hierbij heb ik gelet op de rol die de keuzes van de producenten en de affordances van de digitale platforms hebben gespeeld bij het voldoen aan de drie dimensies van de structure of sympathy. Uit mijn onderzoek blijkt dat er bij Over Mijn Lijk sprake is van twee kernteksten, namelijk de afleveringen en de blogposts van Edgar op Facebook. Dit zijn de enige twee platforms die het verhaal van Edgar onafhankelijk van andere platforms kunnen vertellen. Hiernaast blijkt dat de kernteksten de parasociale relaties beter versterken dan de extensies doordat zij voldoen aan het element access van alignment. Access zorgt voor toegang tot gedachtes en emoties van het subject, waardoor het publiek op basis van een morele evaluatie daarvan een sympathieke houding kan krijgen ten opzichte van het subject en allegiance ontstaat. De extensies versterken alleen het element attachment van alignment, waardoor het publiek meer achtergrondinformatie over Edgar krijgt en zich beter met hem kan identificeren. Hiernaast zijn er nog een aantal platforms die aan geen enkele dimensie voldoen, maar het sociale kapitaal van Edgar en de producenten verhogen door het delen van spreadible media op de platforms.