Een zwarte bladzijde met witte inkt geschreven Een narratief onderzoek naar de toepassing van multiperspectiviteit in Nederlandse schoolboeken en jeugddocumentaires over het slavernijverleden

Abstract

In deze masterscriptie wordt de representatie van het slavernijverleden in Nederlandse schoolboeken en documentaires onderzocht. De focus ligt daarbij op de vraag in hoeverre er in dit lesmateriaal over het slavernijverleden sprake is van multiperspectiviteit, omdat het in een multiculturele samenleving zoals de Nederlandse wenselijk is dat het geschiedenisonderwijs vanuit meerdere perspectieven wordt onderwezen. De aanwezigheid van multiperspectiviteit in het lesmateriaal wordt aan de hand van een narratieve analyse onderzocht, waarbij de aandacht met name uitgaat naar de narratologische begrippen vertelling en focalisatie. De analyse laat zien dat het slavernijverleden in de schoolboeken vanuit een overwegend westers en dus eenzijdig perspectief aan de scholieren wordt verteld, omdat het in de lesmethodes ontbreekt aan contrasterende visies van verschillende mensen, standen en kleuren. Uit de analyse van de documentaires komt daarentegen naar voren dat er in dit visuele lesmateriaal expliciet sprake is van multiperspectiviteit, omdat het slavernijverleden ook vanuit andere, minder bekende perspectieven wordt verteld. Omdat er te weinig perspectieven op slavernij worden geboden wanneer de docent in de geschiedenisles uitsluitend gebruikmaakt van een van deze lesmethodes, is het tonen van documentaires een noodzakelijke aanvulling op de lesmethodes om scholieren het slavernijverleden vanuit verschillende perspectieven en standpunten aan te leren.