Leren door observeren of leren door doen? Experimenteel onderzoek naar het effect van observerend leren op de leesvaardigheid van 3-havoleerlingen bij het aanleren van leesstrategieën

Abstract

Het doel van deze studie is te onderzoeken wat het effect is van observerend leren op het tekstbegrip van leerlingen en op hun bekwaamheid in het toepassen van de leesstrategieën kernzinnen herkennen en signaalwoorden herkennen. Dit onderzoek werd uitgevoerd onder 42 3-havoleerlingen. In een lessenreeks van drie lessen leerden de leerlingen uit de observerendlerenconditie (OL-conditie) de leesstrategieën toepassen door het observeren van lezers in videofragmenten en het observeren van lezende klasgenoten. De leerlingen uit de traditioneelonderwijsconditie (TO-conditie) leerden het toepassen van deze leesstrategieën door het zelf uitvoeren hiervan en het maken van een tekst-met-vragen. Observerend leren blijkt een andere leeropbrengst te hebben dan het traditionele onderwijs. De OL-conditie is namelijk meer vooruitgegaan in de score op tekstbegrip dan de TO-conditie. De TO-conditie is echter meer woorden gaan markeren als signaalwoord en laat meer vooruitgang zien in het toepassen van de strategie signaalwoorden herkennen dan de OL-conditie. Wat betreft de waardering van de lessenreeks hebben de leerlingen uit de OL-conditie de lessenreeks als leuker ervaren dan de leerlingen uit de TO-conditie.