De of het? Genustoekenning bij Franse leenwoorden in het Nederlands

Abstract

Franse meerlettergrepige leenwoorden krijgen tegen verwachting in vaak het onzijdig geslacht toebedeeld. Zowel Treffers-Daller (1994), van Marle (2004) als De Schutter (2012) probeerden dit verschijnsel recentelijk te verklaren. Zo zouden klemtoonpatroon en het aantal lettergrepen mogelijk bepalende factoren zijn voor de genuskeuze. Het doel van dit onderzoek is daarom na te gaan in hoeverre de klemtoonstructuur van Franse leenwoorden een rol speelt bij de genustoekenning. Hiertoe zijn de volgende deelvragen geformuleerd: (1) Variëren twee-en drielettergrepige woorden waarbij de klemtoon op verschillende syllaben ligt in het genus dat aan de woorden wordt toegekend? (2) Wordt, wanneer een bepaalde klemtoonstructuur bij Nederlandse woorden een bepaald genus veroorzaakt, hetzelfde genus toegekend aan Franse leenwoorden met een identieke klemtoonstructuur? Om tot een antwoord te komen zijn intuïties wat betreft de geslachtstoekenning aan Frans uitziende nonsenswoorden verzameld en geanalyseerd. Voor de tweelettergrepige woorden bleek de klemtoonstructuur een rol te spelen bij de genustoekenning. Voor de drielettergrepige woorden was dit daarentegen niet het geval. Dat Franse leenwoorden vaker het krijgen bleek bovendien in dit onderzoek niet uitsluitend of in grote meerderheid het geval te zijn.