A. Kuyper en A.F. de Savornin Lohman. een samenwerking vanuit twee paradigma's?

Abstract

In het laatste kwart van de 19de eeuw voltrok zich een paradigmawisseling in het politieke denken. Deze paradigmawisseling zou het einde van het typisch 19de-eeuwse denken betekenen en het begin van de verzuiling inluiden. In deze scriptie wordt de relatie tussen Abraham Kuyper en Alexander de Savornin Lohman, de twee voormannen van destijds, geanalyseerd op het vlak van hun politieke ideeën. De geanalyseerde periode beslaat de gehele samenwerking van Kuyper en Lohman, van 1875 tot 1894. Deze periode valt middenin die paradigmawisseling.

Gedurende de twintig jaar die de samenwerking besloeg, hadden Kuyper en Lohman regelmatig conflicten met elkaar. Hun ideeën over de juiste manier van politiek bedrijven lagen ten grondslag aan hun conflicten. In deze scriptie worden deze conflicten nader bekeken en geanalyseerd. Deze analyse vindt plaats op het gebied van representatie, organisatie en kiesgerechtigdheid. Uit de-ze analyse zal blijken dat Kuyper en Lohman lange tijd vanuit plichtsbesef bleven samenwerken, maar dat zij zich uiteindelijk in twee paradigma’s bevonden. Hierdoor zouden de verschillen tussen hen uiteindelijk onhoudbaar worden, waarop een breuk volgde.