En ze leefden nog lang en gelukkig... als collega’s - Een semiotische analyse naar de veranderende representatie van gender bij de hoofdpersonages in Disney’s animatiefilm ZOOTOPIA

Abstract

Deze bachelorscriptie beantwoordt de onderzoeksvraag: hoe duiden de representaties van de hoofdpersonages in ZOOTOPIA op een verandering in de wijze waarop Disney gender representeert in zijn animatiefilms? Vanuit een genderstudies-perspectief wordt Disney’s oeuvre gekoppeld aan de ontwikkeling van het feminisme waaruit drie gendervormende concepten volgen die kenmerkend zijn binnen de derde feministische golf: ‘becoming-woman’, ‘genderperformativiteit’ en ‘fractured identities’. Volgens de Barthesiaanse traditie wordt een tweedelige semiotische analyse uitgevoerd. De narratieve tekens tonen dat de plot-structuur uniek is binnen Disney’s oeuvre met vrouwelijke protagonisten: een duale zoektocht naar informatie leidt tot zowel een emotionele als fysieke overwinningsdaad. Dit volgt uit de keuze voor een vriendschappelijke relatie tussen Judy en Nick, iets waaraan de stilistische tekens connoteren. Beiden ondergaan een individuele emancipatie, leren van elkaars identiteiten en kenmerken zich uiteindelijk niet door een dominante stereotypering. Vanuit het normatieve systeem draaien ze deze eigenhandig om: een konijn kan sluw zijn; een vos ook dom. Dit omkeren van een dominante dichotomie is ook de voornaamste functie van vele intertekstuele referenties, welke worden uitgediept in een exploratieve analyse. Stereotype representaties worden eerst bevestigd en later omgekeerd. Deze omkeringen benadrukken dat identiteit en representatie niet vaststaan, en demonstreren ZOOTOPIA’s intersectionele perspectief: een vernieuwing die zorgt voor meer diverse genderrepresentaties dan in voorgaande Disney animatiefilms.