Ideologieën van masculinity: seksualiteit, physicality en consumentisme in FIGHT CLUB en AMERICAN BEAUTY.

Abstract

In de jaren ’90 heerste in de Amerikaanse samenleving de consumentistische ornamental culture, waarin het uiterlijk een centrale rol had. Deze cultuur had een sterke invloed op de blanke mannelijke middenklasse. Deze mannen hadden in hun jeugd nog het toekomstbeeld dat zij, wanneer ze ouder waren, centraal zouden staan binnen de Amerikaanse samenleving, en daarmee de controle zouden hebben. In de jaren ’90 bleek echter dat ze niet meer centraal stonden in de samenleving en niet de control hadden die hen in hun jeugd beloofd was. De blanke man voelde zich hierdoor gemarginaliseerd in de samenleving waarin hij centraal had moeten staan. Hierdoor ontstond de crisis of masculinity. Alhoewel deze crisis vooral een onderdrukt gevoel was, aangezien het niet mannelijk was om dit te uiten, kwam het wel tot uiting in media, zoals de films FIGHT CLUB en AMERICAN BEAUTY. Deze films gaan op schijnbaar verschillende manieren om met het gegeven van de crisis of masculinity. In FIGHT CLUB komt deze tot uiting als een gewelddadig verzet tegen kapitalistisch Amerika, in AMERICAN BEAUTY juist als een verlangen naar individualiteit (en seks). FIGHT CLUB toont de crisis als domein van zowel de blue collar als de white collar Amerikaan, die samen strijden tegen de upper class. In AMERICAN BEAUTY blijft het bij de white collar Amerikaan in de suburbs. Beide films lijken zich te verzetten tegen de ornamental culture en de crisis of masculinity te omarmen. Een diepere analyse toont echter dat beide films zich niet volledig verzetten tegen de ornamental culture of volledig meegaan crisis of masculinity, maar ermee in onderhandeling zijn: ze tonen zowel de gevaren aan van de ornamental culture als van de crisis of masculinity. Noodzakelijk is dat men niet blind volgzaam wordt aan de oppervlakkigheid van de ornamental culture, maar tegelijkertijd moet worden opgepast dat men niet doorschiet in het verzet hiertegen, waarbij het gevaar heerst van vervreemding, onderdrukking en geweld. Tevens pleiten de film voor een verzoening met de vrouwelijke invloed waar de crisis of masculinity zo bang voor is.