Parasociale interactie in Voetbal Inside: een tekstuele programma-analyse

Abstract

In een veranderend medialandschap, waarin lineair televisiekijken wordt bedreigd door nieuwe media en 'on-demand' diensten, is het voor traditionele televisiemakers van belang om de kijker in lineair uitgezonden programma's op een zo effectief mogelijke manier aan te spreken. Dit wil zeggen dat ieder televisieprogramma zijn krachten moet benadrukken om de kijker vast te houden. Steeds vaker wordt dit gedaan door middel van 'second screens': de kijker kan tijdens het bekijken van een televisieprogramma via bijvoorbeeld een tablet meespelen of meepraten met of over een programma. Dit onderzoek toont echter aan dat de binding met de kijker in een lineair programma, in een vrijwel volledig door nieuwe media overgenomen medialandschap, niet enkel mogelijk is door technologische middelen. De emotionele band die een kijker heeft met bepaalde types tv-programma's kan dusdanig worden geaccentueerd en geëxploiteerd, dat de kijker zich iedere week opnieuw geroepen voelt op de 'ouderwetse' manier het programma te bekijken, namelijk op een vast tijdstip, lineair. De makers van het voetbalpraatprogramma Voetbal Inside proberen een parasociale interactie te creëren door de karaktereigenschappen van de verschillende personae uit het programma dusdanig te benadrukken, dat het voor de kijker voelt alsof de tv-sterren vrienden zijn bij wie zij zich thuis voelen, als in iedere andere vriendengroep. Voetbal Inside zet hiervoor niet alleen technische middelen in - alhoewel de verwante applicatie van het programma ook aan bod komt in het onderzoek - maar benadrukt de vriendschapsrelatie door iedere uitzending opnieuw bepaalde karaktereigenschappen van de personae te onderstrepen. Aan de verwachtingen van de kijker - die zich steeds meer op een vriendschappelijke manier verbonden voelt met de tafelgasten - wordt iedere week voldaan. Op deze manier behoudt Voetbal Inside een vaste, grote groep kijkers die het programma elke week lineair beleven. Dit onderzoek legt de parasociale relatie tussen de kijker en de personae bloot en geeft een indicatie van de gevolgen die deze parasociale interactie heeft op de kijker.