Shan is niet shan, shui niet shui: Culturele hybridisatie in hedendaagse kunst uit China

Abstract

Shanshui (山水letterlijke vertaling: “berg-water”) is het genre van landschapsschilderkunst dat voornamelijk vanaf de Zes Dynastieën (vijfde eeuw n.C.) werd gemaakt door de literati uit China. Hedendaagse kunstenaars gebruiken shanshui op een vernieuwde wijze, aangepast aan de conventies van de hedendaagse mondiale kunst of global art. Kunstenaars geven aan dat redenen om shanshui in te zetten vaak gerelateerd zijn aan een expressie van culturele identiteit. Hedendaagse heterogene, onbegrensde en veranderlijke vormen van cultuur komen terug in kunst, wat wordt besproken aan de hand van Homi Bhabha’s theorieën over culturele hybriditeit en culturele hybridisatie. In deze scriptie wordt onderzoek gedaan in hoeverre de term ‘culturele hybriditeit’ toegepast kan worden in het schrijven over gebruik van shanshui door hedendaagse kunstenaars uit China. Naast de uitkomsten die deze term biedt voor de academische discipline kunstgeschiedenis, zijn er namelijk een groot aantal valkuilen aanwezig die kunnen leiden tot essentialisme. Om dit te onderzoeken zullen het werk en de uitspraken van de kunstenaars Liu Wei, Zhan Wang, Yang Yongliang en Xu Bing geanalyseerd worden aan de hand van bestaande theorieën over culturele hybriditeit.