Pictogrammen: universeel of cultureel?

Abstract

Het gebruik van pictogrammen in computerinterfaces neemt toe. Een belangrijke reden hiervoor is dat pictogrammen cultureel onafhankelijk zouden zijn en dat ze dus voor leden van verschillende culturen begrepen kunnen worden. Het kan echter zo zijn dat bij het ontwerpen van pictogrammen cultuurspecifieke conventies worden gehandhaafd waardoor een pictogram door andere culturen niet op gelijke wijze wordt geïnterpreteerd. In dit onderzoek is daarom gekeken naar de begrijpelijkheid van vijftien van de nieuwe Windows- 8- pictogrammen bij Nederlandse en Vlaamse participanten. De participanten vulden een web- survey in waarbij objectieve en subjectieve begrijpelijkheid werden gemeten, evenals de beoordeling van drie ontwerpkenmerken van de pictogrammen: semantische nabijheid, bekendheid en concreetheid. Uit het onderzoek bleek dat de objectieve begrijpelijkheid niet verschilde tussen de culturen. Op basis van de subjectieve begrijpelijkheid bleek echter dat de Nederlanders vonden dat ze de pictogrammen beter begrepen dan de Vlamingen. Ook beoordeelden de Nederlanders niet alle ontwerpkenmerken hetzelfde als de Vlamingen, maar zij beoordeelden concreetheid hoger. Semantische nabijheid en bekendheid bleken positief samen te hangen met begrijpelijkheid. Hogere concreetheid bleek echter gepaard te gaan met een lagere begrijpelijkheid. Ook bleek dat de ontwerpkenmerken geen verschillend effect hadden op het begrip van Nederlanders en Vlamingen. Dit contrastieve onderzoek is nuttig omdat het bijdraagt aan het verkennen van begrijpelijkheidsverschillen van pictogrammen, die bedoeld zijn om in te zetten in verschillende culturen.