Onbekend maakt onbemind?
Summary
In de afgelopen jaren hebben een aantal ingrijpende veranderingen binnen onze maatschappij plaatsgevonden. Ontwikkelingen in de westerse cultuur die hebben geleid tot een tijdperk van nieuwe technologie, maatschappij, politiek, economie, milieu, arbeidsverhoudingen en onderwijs (Thuis, 2007). In feite kan worden gesteld dat wij leven in een post post moderne maatschappij. Deze maatschappij wordt gekenmerkt door snelle veranderingen en ontwikkelingen. Of dit specifiek geldt voor de huidige maatschappij of dat dit een trend is die vanaf de tweede wereldoorlog zijn intrede heeft gedaan, is moeilijk vast te stellen (Gort & Klepper, 1982; Buisman, 2006). Het is voor organisaties noodzakelijk om zich aan te passen aan deze veranderende omstandigheden, of in ieder geval pro-actief te blijven veranderen. De onvoorspelbaarheid en de snelheid van veranderingen maken de beheersbaarheid van verschillende bedrijfsprocessen uiterst complex en tasten de bestaanszekerheid van bedrijven, organisaties en (overheid)instellingen aan (Buisman, 2006). Dit alles heeft eveneens effect op de medewerkers. Om als organisatie te kunnen overleven is het nodig adequaat om te gaan met veranderingen in de omgeving en daaraan gekoppelde onzekerheden. Dit gegeven vraagt om aanpassingen van organisaties en hun medewerkers (Buskermolen & De la Parra, 1999; Buisman, 2006). In de loop der tijd zijn er tal van technieken en concepten ontwikkeld om organisaties te laten omgaan met en in te laten spelen op deze veranderingen. Met name de organisatiekunde is een wetenschapsgebied dat zich toelegt op organisaties en hiermee gepaard de inrichting en veranderingen van organisaties. Iedere theorie wordt gekenmerkt door eigen karakteristieken. Deze karakteristieken vertonen weer parallellen met de tijd waarin de theorie is ontstaan. Veel van de reeds bestaande theorieën worden vandaag de dag nog altijd toegepast en verder uitgediept.
In deze scriptie wordt het begrip Business Spiritualiteit beschreven. Business Spiritualiteit legt zich eveneens toe op de inrichting en de veranderingen van organisaties. De implementatie van Business Spiritualiteit vereist dat organisaties zich afvragen wie/ wat zij echt zijn, wat hun diepste drijfveer is en wat hun diepste reden van bestaan is (De Blot, 2006). In de huidige maatschappij kan dit een belangrijk concurrentievoordeel opleveren (Jeurissen, 2000). Daarnaast wordt het belang van de factor mens onderstreept. Een organisatie bestaat uit mensen. De prestaties van een organisatie hangen af van deze mensen. Deze vertalen zich vervolgens weer in economische voordelen.
Om de betekenis en de waarde van deze theorie te kunnen bepalen wordt aan de hand van een literatuuronderzoek inzicht verkregen in de ontwikkelingen binnen de organisatiekunde, waarbij een aantal belangrijke stromingen kritisch worden beschreven. Daarnaast wordt de theorie met betrekking tot Business Spiritualiteit in kaart gebracht.
Deze scriptie bevat ook een empirisch onderzoek. Business Spiritualiteit theoretici stellen dat een praktische manier om het belang van Business Spiritualiteit aan te kunnen tonen, is te toetsen wat de weerslag is op een organisatiecultuur, de sfeer en het imago van een organisatie. Als er in een organisatie aandacht bestaat voor spiritualiteit kan een organisatiecultuur worden geschapen waarin mensen zich thuis voelen en met plezier werken. Motivatie en tevredenheid van medewerkers is van belang voor een betere kwaliteit en een hogere waarde van geleverde prestaties die zich doorvertalen in economische en concurrentie voordelen. De creativiteit en de prestatie van een bedrijf zijn afhankelijk van de medewerkers. Deze medewerkers kunnen pas optimaal presteren als zij gemotiveerd en tevreden zijn. De aandacht voor (menselijk) welzijn van de medewerkers en hiermee gepaard motivatie en tevredenheid worden gekoppeld aan Business Spiritualiteit. In dit onderzoek wordt getoetst naar verschillen in motivatie en tevredenheid van medewerkers van profit organisaties en non-profit organisaties met betrekking tot een aantal werkgerelateerde onderwerpen.