Werkgeheugen, Spontane Focus op Aantallen (SFON) en Voorbereidende Rekenvaardigheden bij Nederlandse Kleuters

Abstract

Vroeg aandacht besteden aan rekenen is van belang om problemen op rekengebied op latere leeftijd te voorkomen of te verhelpen. Door te onderzoeken wat de voorspellende waarden van werkgeheugen en Spontane Focus op Aantallen (SFON) op voorbereidende rekenvaardigheden zijn, kunnen interventies mogelijk worden ingezet op werkgeheugen. Zo kunnen voorbereidende rekenvaardigheden en het aanvankelijk rekenen op latere leeftijd indirect via werkgeheugen en SFON worden gestimuleerd om problemen te voorkomen. Methode Aan dit onderzoek hebben 66 leerlingen van een basisschool uit de provincie Utrecht meegedaan. De participanten maakten een vijftal taakjes om het verbale en non-verbale werkgeheugen, verbale en non-verbale SFON en voorbereidende rekenvaardigheden te onderzoeken. De onderzoeksvraag werd getoetst middels een mediatieanalyse. Resultaten De voorspellende waarde van zowel verbaal als non-verbaal werkgeheugen op voorbereidende rekenvaardigheden is significant wanneer gecorrigeerd wordt op leeftijd. Het indirecte effect van non-verbaal werkgeheugen op voorbereidende rekenvaardigheden via de mediator SFON non-verbaal is niet significant gebleken, maar kan wel als marginaal significant worden beschouwd. Deze marginale significantie bleek ook bij het indirecte effect van verbaal werkgeheugen op voorbereidende rekenvaardigheden via de mediator SFON non-verbaal zo te zijn. De variabele SFON verbaal had geen significant mediërend effect. Conclusie en discussie Bij zowel non-verbaal als verbaal werkgeheugen is het indirect effect op voorbereidende rekenvaardigheden via de mediator SFON non-verbaal marginaal significant. Voor vervolgonderzoek wordt een longitudinaal design aanbevolen, om verschillen in voorspellende waarden van werkgeheugen en SFON op zowel voorbereidende rekenvaardigheden als rekenen op latere leeftijd te onderzoeken.