Gevolgen van behoefte-ondersteunend en behoefte-frustrerend docentgedrag: Onderzoek naar de rol van de docent als voorspeller van motivatie en uitstelgedrag.

Abstract

Uit onderzoek blijkt dat huiswerk een belangrijke voorspeller is van schoolsucces. Voor het maken van huiswerk, is motivatie een belangrijke voorwaarde. Deze motivatie blijkt echter zeer laag in het Nederlandse onderwijs, met name bij havo-scholieren. Om meer inzicht te krijgen in de factoren die deze motivatie beïnvloeden, is in deze studie onderzocht of docentgedrag samenhangt met verschillende typen motivatie en het uitstellen van huiswerk. Hierbij is niet alleen gekeken naar het effect van behoefte-ondersteunend docentgedrag, maar ook naar een mogelijk uniek effect van behoefte-frustrerend docentgedrag, waarbij er sprake is van controle, chaos en verwaarlozing. Deze studie werd uitgevoerd bij 355 havo 4 scholieren. Middels een mediatie analyse werden de directe en indirecte relaties tussen de variabelen onderzocht. Behoefte-frustrerend docentgedrag werd middels een factoranalyse opgedeeld in de constructen “controle” en “chaos en verwaarlozing”. Er werden geen directe relaties gevonden tussen de typen docentgedrag en uitstelgedrag van scholieren. Wel werd een indirecte samenhang gevonden via amotivatie en autonome motivatie. Uit de regressie-analyse bleek dat behoefte-ondersteunend docentgedrag samenhing met de meer autonome vormen van motivatie. “Chaos en verwaarlozing” zorgde juist voor meer amotivatie en minder geïdentificeerde motivatie. Deze resultaten waren in lijn met de verwachtingen en onderstrepen het unieke effect van behoefte-frustratie op motivatie. Daartegenover hing controlerend docentgedrag samen met minder amotivatie en meer geïdentificeerde regulaties. Deze onverwachte uitkomst roept nieuwe vragen op en vraagt om meer onderzoek naar de gevolgen van controle op motivatie in de context van huiswerk bij middelbare scholieren.