Werkstress bij leerkrachten binnen het cluster 4 speciaal onderwijs

Abstract

Werkstress bij leerkrachten kan een risicofactor zijn voor verminderde welzijn van zowel de leerkracht als de leerling en het verhoogt de kans op een burn-out. Werkstress kan zowel door contextuele als individuele factoren verklaard worden, waaronder gedragsproblemen van leerlingen en de persoonlijkheid van de leerkracht. In dit kwantitatieve onderzoek onder 50 Nederlandse leerkrachten werkend binnen het speciaal cluster 4 onderwijs, is door middel van meerdere lineaire regressieanalyses gekeken of de persoonlijkheid van de leerkracht het verband tussen gedragsproblemen van leerlingen en werkstress van leerkrachten zou versterken dan wel verzwakken. Uit de resultaten bleek dat, in tegenstelling tot de verwachte positieve relatie tussen gedragsproblemen van leerlingen en werkstress van leerkrachten, er geen significante relatie was tussen deze variabelen. Er zijn wel hoofeffecten gevonden van persoonlijkheid van de leerkracht op werkstress van de leerkracht. Een hoge mate van neuroticisme en een lage mate van extraversie lijken de werkstress bij leerkrachten te verhogen. De persoonlijkheid van de leerkracht lijkt de relatie tussen gedragsproblemen en werkstress niet significant te beïnvloeden. Gezien deze resultaten kunnen interventies mogelijk ingezet worden gericht op de copingstrategie van leerkrachten, aangezien deze samenhangt met persoonlijkheid. Als hen geleerd kan worden op een actieve in plaats van op een vermijdende manier met stress om te gaan, kan het aantal burn-outs mogelijk teruggedrongen worden. Vervolgonderzoek zou aan de hand van een grotere steekproef meer inzicht kunnen bieden in de relatie van gedragsproblemen van leerlingen op de werkstress van leerkrachten met daarbij de persoonlijkheid van leerkrachten als versterkende dan wel verzwakkende variabele voor deze relatie.