Puputan Badung: Imperialistische slachting of rituele zelfmoord?

Abstract

Een belangrijke episode uit de pacificatie van Nederlands-Indië is sterk onderbelicht gebleven in de Nederlandse geschiedschrijving; de zogeheten Puputan Badung op Bali. Bij deze gebeurtenis op 20 september 1906 vielen op een dag honderden, misschien zelfs duizenden slachtoffers aan Balinese zijde, tegenover vier Europese gesneuvelden. Op Bali zelf wordt deze gebeurtenis nog jaarlijks herdacht. Deze Puputan wordt vaak afgedaan als een door de Balinezen zelf gekozen dood. In hoeverre was de Puputan Badung een rituele zelfmoord? De strijd van de Balinezen was gericht tegen een aanval van de Nederlanders op hun eigen grondgebied, maar de Nederlanders vielen pas aan na meerdere ultimatums. En in het kader van een koloniale oorlog is het niet verwonderlijk dat er slachtoffers vielen, maar het lijkt alsof de Balinezen zich wel erg gemakkelijk naar de slachtbank lieten leiden. Hadden de Nederlanders dit hecatombe kunnen voorkomen? In hoeverre moet Nederland verantwoordelijkheid nemen voor dit bloedbad? En was het eigenlijk wel een koloniale oorlog, of – zoals de Nederlanders het zelf zagen – meer een bevrijdingsoorlog?