Participatie als verbindende factor? Een onderzoek naar het verband tussen sociale cohesie en economische-, beleids- en maatschappelijke participatie.

Abstract

Over het bevorderen van de participatie van inwoners en sociale cohesie wordt de laatste jaren in zowel het maatschappelijke als wetenschappelijke debat veelvuldig gesproken. Enerzijds zou participatie van inwoners leiden tot meer sociale cohesie. Anderzijds zou sociale cohesie bijdragen aan het bevorderen van participatie. De beperkte hoeveelheid onderzoek naar het verband tussen participatie en sociale cohesie en de nieuwe maatschappelijke context waarin veel nadruk ligt op participatie van burgers maken het van belang om hier onderzoek naar te doen. Het doel van dit onderzoek was antwoord geven op de vraag of er een verband is en wat de richting hiervan is tussen economische-, beleids- en maatschappelijke participatie en sociale cohesie. Dit onderzoek is gedaan met een mixed-method methode. De hypothesen zijn getoetst met een point-biserial correlatie toets. Hieruit blijkt dat er alleen een verband is tussen maatschappelijke participatie en sociale cohesie (n= 169). De richting van dit verband is getracht te achterhalen met een focusgroep. Uit deze focusgroep blijkt dat maatschappelijke participatie ervoor zorgt dat mensen bewuster zijn van het gedrag van anderen. Het lijkt daarnaast zo te zijn dat sociale netwerken, sociale solidariteit en plaatsgebondenheid motiverende factoren zijn om maatschappelijk te participeren. Er zijn aanwijzingen dat er een virtueuze cirkel is tussen maatschappelijke participatie en sociale netwerken. Mensen gaan participeren dóór hun sociale netwerken, leren hierdoor meer mensen kennen waardoor ze meer gaan participeren. Een aanbeveling voor vervolgonderzoek is om onderzoek te doen naar het minimum aan sociale cohesie wat nodig is om participatie te stimuleren.