Een zelfontworpen academisch instrument met als meetpretentie niveaubepaling van wetenschappelijk redeneren bij leerlingen in het vmbo leerjaar 1 en 2: een onderzoek naar de psychometrische kwaliteiten

Abstract

Wetenschappelijk redeneren omvat een breed scala aan cognitieve processen die nodig zijn voor cognitieve vaardigheden zoals kritisch denken en redeneren. Hoewel eerder onderzoek zich wel heeft gericht op de functie en het belang van wetenschappelijk redeneren, bestaat er voor vmbo leerlingen uit leerjaar 1 en 2 op het voortgezet onderwijs nog geen valide en betrouwbaar meetinstrument om dit cognitieve concept bij hen te meten. Deze studie richt zich op het onderzoeken van de psychometrische kwaliteiten van het zelfontworpen instrument wetenschappelijk redeneren . 84 participanten die gelijk verdeeld zijn over twee middelbare scholen voor vmbo onderwijs, hebben dit instrument ingevuld. In de eerste plaats heeft het onderzoek zich gericht op de betrouwbaarheid, door de factorstructuur te onderzoeken. In de tweede plaats richt het onderzoek zich op de validiteit, door op basis van literatuur verwachte scoreverschillen of- samenhangen te onderzoeken op variabelen die in het onderzoek zijn meegenomen. De betrouwbaarheid van de individuele factoren alsmede het instrument als geheel bleken onvoldoende te zijn. Wat betreft de validiteit zijn de verwachte scoreverschillen op de variabelen opleidingsniveau en leeftijd niet gevonden. Wel is er naar verwachting geen verschil gevonden op de variabele geslacht, alsmede een samenhang met de variabele nieuwsgierigheid naar wetenschap. Echter, omdat het instrument onvoldoende betrouwbaar is bevonden, moeten deze uitslagen in twijfel worden getrokken. Ondanks dat de psychometrische kwaliteiten van het zelfontworpen instrument onvoldoende zijn, biedt dit onderzoek wel ingang voor vervolgstudies. Indien vervolgonderzoek de beperkingen van het huidige onderzoek ondervangt, is de verwachting dat er een meer betrouwbaar en valide meetinstrument ontworpen kan worden. Kernwoorden: wetenschappelijk redeneren, zelfontworpen meetinstrument, psychometrische kwaliteiten, vmbo leerjaar 1 en 2