Profielen van Leesmotivatie onder Jongens en Meisjes in Groep 4, 5 en 6

Abstract

Buitenlands onderzoek naar leesmotivatie toont aan dat intrinsieke leesmotivatie en leesvermijding, evenals self-efficacy en ervaren moeilijkheid, afzonderlijke constructen vormen in plaats van verwijzen van de uiteinden van een continuüm. Deze constructen, hierna dimensies van leesmotivatie genoemd, worden van belang geacht bij het leesonderwijs en het vormen van de profielen van leesmotivatie. In deze studie is de verdeling van leerlingen over de profielen van leesmotivatie en de samenhang van de dimensies van leesmotivatie met begrijpend leesprestaties onderzocht. Hiervoor is gebruik gemaakt van vragenlijstgegevens van leerlingen afkomstig uit het project 'Preventie in de Keten', een onderzoek naar de schoolloopbanen van leerlingen in Noord- Oost Twente. De dimensies van leesmotivatie zijn bevraagd bij leerlingen in drie achtereenvolgende jaren (groep 4, 5 en 6). Resultaten tonen aan dat er sprake is van een sterke, positieve correlatie tussen begrijpend leesprestaties onder leerlingen over tijd. Daarbij moet echter opgemerkt worden dat de relaties tussen de afzonderlijke dimensies van leesmotivatie en begrijpend leesprestaties onder deze leerlingen zwak zijn en verder afnemen naarmate leerlingen ouder worden. Hierdoor is onderzoek naar de profielen van leesmotivatie, welke verwijzen naar de combinatie van scores op de verschillende dimensies van leesmotivatie, bij deze doelgroep niet van toegevoegde waarde. Geconcludeerd kan worden dat leerlingen al op jonge leeftijd weinig leesmotivatie laten zien. Echter draagt leesmotivatie niet veel bij aan de verklaarde variantie in begrijpend leesprestaties in tegenstelling tot eerdere begrijpend leesprestaties. Dit gegeven impliceert het belang van succeservaringen in het basisonderwijs.