Het effect van zelfbeeld en narcisme op agressie bij jongens in het Cluster-4 onderwijs: Verschillen in reactieve en proactieve agressie
Summary
Het doel van deze studie is meer inzicht bieden in de relatie tussen zelfbeeld en agressie en de rol die narcisme hierin speelt. Er is al veel onderzoek verricht naar deze relatie, met veel verschillende resultaten tot gevolg. Weinig eerder onderzoek heeft zich gericht op de klinische populatie, terwijl dit juist een groep is waar veel agressieproblematiek voorkomt. Daarom wordt deze studie uitgevoerd in een groep jongens die vanwege gedragsproblematiek op het speciaal basisonderwijs zitten. Daarnaast is er in voorgaand onderzoek weinig onderscheid gemaakt tussen de verschillende functies van agressie. In deze studie wordt daarom onderscheid gemaakt tussen reactieve en proactieve agressie. Er bestaat onenigheid over hoe zelfbeeld zich verhoudt tot agressieproblemen. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat een hoog zelfbeeld tot agressie leidt, terwijl andere studies hebben bewezen dat een laag zelfbeeld een voorspeller van agressie is. De laatste jaren is narcisme ook een belangrijke factor geworden in het onderzoek naar agressie. Er werd verwacht dat een laag zelfbeeld tot meer agressie zou leiden en dat deze agressie vaak een reactieve functie heeft. Verder werd voorspeld dat iemand met veel narcistische trekken meer agressief gedrag vertoont, dit kan zowel reactieve als proactieve agressie zijn. Ten slotte werd de combinatie van zelfbeeld en narcisme onderzocht waarbij verwacht werd dat een hoog zelfbeeld en een hoge score op narcisme tot het meest agressieve gedrag zou leiden. Uit de resultaten bleek dat zelfbeeld geen directe voorspeller was van agressie. Er werd wel ondersteuning gevonden voor de voorspellende waarde van narcisme op zowel reactieve als proactieve agressie. Ook bewijs voor het interactie-effect van zelfbeeld en narcisme werd niet gevonden. In de discussie worden deze bevindingen verklaard en worden er suggesties voor toekomstig onderzoek gegeven. Deze studie laat zien dat de relatie tussen narcisme, zelfbeeld en agressie nog niet duidelijk is en dat de klinische populatie mogelijk verschilt van eerder onderzochte populaties.