Schrijven in het basisonderwijs

Abstract

In 1997/1998 heeft de Inspectie van Onderwijs onderzoek gedaan naar de kwaliteit van het schrijfonderwijs op basisscholen, en is tot de conclusie gekomen dat dit onderwijs ernstige tekortkomingen heeft. In de periode die hierop volgt, wordt dan ook hard gewerkt aan nieuwe schrijfmethodes. Het schrijfonderwijs heeft in deze periode langzaam kennis gemaakt met procesgerichte didactiek, echter zijn de beoogde gevolgen hiervan nog niet benoemenswaardig. In dit onderzoek wordt getracht meer inzicht te verkrijgen in welke kennis van leerlingen leidt tot een betere schrijfvaardigheid. Aan de hand van de resultaten kan een schrijfmethode worden ontwikkeld die bij zou moeten dragen aan een verbeterende schrijfvaardigheid. Door leerlingen uit groep zes, zeven en acht een brief te laten schrijven waarin zij zoveel mogelijk tips en adviezen geven voor het schrijven van een goede brief, worden twee factoren gemeten in één opdracht: enerzijds wordt de kennis van de leerlingen gemeten aan de hand van het aantal en de soort gegeven adviezen. Anderzijds wordt de schrijfvaardigheid gemeten door de kwaliteit van de tekst te beoordelen. Vervolgens kan worden nagegaan of er een relatie bestaat tussen kennis over het schrijfproces en de schrijfvaardigheid. Correlaties laten zien dat er een verband bestaat tussen deze twee. Hierin laten procesgerichte adviezen de sterkste relatie met tekstkwaliteit zien, gevolgd door productgerichte en als laatst formele adviezen. Vervolgens wordt nagegaan welke kennis in meer of mindere mate invloed heeft op de tekstkwaliteit. Uit de resultaten volgt dat het geven van formele en procesgerichte adviezen voor zowel leerlingen in groep zes als leerlingen in groep acht een even sterke relatie met tekstkwaliteit laten zien. Het geven van productgerichte adviezen heeft voor leerlingen in groep zes een sterkere relatie met tekstkwaliteit dan voor leerlingen in groep acht. In groep acht heeft het geven van overige adviezen een sterke relatie met tekstkwaliteit, echter is in groep zes het geven van overige adviezen niet verklarend voor de tekstkwaliteit.