Het effect van tweetaligheid op de Executieve Functies in een klinische populatie peuters

Abstract

Tweetaligheid kan een positief effect hebben voor de ontwikkeling van Executieve Functies (EF) van kinderen, het ‘tweetalig voordeel’ genoemd. Dit effect is al regelmatig aangetoond in empirisch onderzoek bij zowel volwassenen als kinderen. Er is echter tot op heden nog zeer weinig onderzoek naar dit effect bij kinderen met een atypische ontwikkeling. Daarom wordt in dit onderzoek de relatie tussen EF en tweetaligheid geanalyseerd bij klinisch verwezen kinderen tussen de 2 en 4 jaar oud. De onderzoekspopulatie bestond uit 386 kinderen, die verdeeld waren in drie groepen gebaseerd op thuistaal: een Nederlandstalige, tweetalige en een (eentalige) anderstalige groep. Met een neuropsychologische testbatterij zijn de executieve functies inhibitie, werkgeheugen, selectieve aandacht en cognitieve flexibiliteit gemeten, waarna met statistische analyse de drie taalgroepen met elkaar werden vergeleken. Het tweetalig voordeel werd niet gevonden voor inhibitie, werkgeheugen en cognitieve flexibiliteit, ook niet na controle voor taalvaardigheid. Op de selectieve aandachttaak bleek echter dat de tweetalige kinderen vergelijkbaar scoorden met de Nederlandstalige kinderen en significant beter dan de anderstalige (eentalige) groep. Dit was echter pas te zien nadat gecontroleerd werd voor taalvaardigheid. Deze resultaten lijken erop te wijzen dat tweetaligheid voor selectieve aandacht een buffer effect kan hebben waarbij mogelijke achterstanden, die de anderstalige groep wel laat zien, door tweetaligheid worden opgeheven.