Voorspellingsvaardigheden in de taalverwerking en de relatie tussen werkgeheugen en inhibitievaardigheden van 4 en 5-jarige eentalige Nederlandse kinderen

Abstract

Vorig onderzoek heeft aangetoond dat volwassenen zelfstandig naamwoorden kunnen voorspellen wanneer zij alleen het werkwoord in een zin hebben gehoord (Altmann & Kamide, 1999; 2007). Huidig onderzoek richt zich op voorspelvaardigheden van 4-5 jarige eentalige Nederlandse kinderen tijdens taalverwerking. Daarnaast wordt de relatie tussen inhibitievaardigheden en het werkgeheugen van deze kinderen onderzocht. 50 Eentalige Nederlandse kinderen hebben deelgenomen aan een eye-tracking taak waarbij voorspelvaardigheden werden gemeten. Bij deze taak was sprake van een semantische en neutrale conditie. Bij de semantische conditie kon de participant bij het horen van het werkwoord al het zelfstandig naamwoord voorspellen. Dit was niet het geval bij de neutrale conditie. Om inhibitievaardigheden en werkgeheugen te meten werden de Flanker taak en de Digit Span taak afgenomen. De resultaten lieten zien dat er een significant effect is voor de voorspelvaardigheden. De oogbewegingen van de participanten fixeerden zich meer naar het doelobject bij het horen van een semantische zin dan een neutrale zin. Dat wil zeggen dat deze kinderen gebruik maken van werkwoorden om zelfstandig naamwoorden te voorspellen. In dit onderzoek werd geen relatie tussen inhibitievaardigheden en het werkgeheugen gevonden. Een verklaring kan zijn dat deze functies op 4 en 5-jarige leeftijd volop in ontwikkeling zijn of dat het afnemen van vier taken achter elkaar te vermoeiend is voor deze doelgroep. In vervolgonderzoek kan rekening gehouden worden met het concentratievermogen van deze participanten en met omgevingsfactoren die een mogelijke rol spelen. Verder kan in vervolgonderzoek aandacht besteed worden aan de ontwikkeling van voorspellingsvaardigheden en wanneer deze ontstaan.