Voor kennis voorkennis activeren? Een onderzoek naar het effect van het activeren van voorkennis op tekstbegrip en attitude.

Abstract

Verschillende onderzoeken wijzen uit dat het gebruik van leesstrategieën een positieve invloed heeft op het tekstbegrip. In de loop der jaren is het aanleren van leesstrategieën een onderdeel geworden van lesmethodes voor begrijpend lezen op basisscholen. Één van de leesstrategieën die gebruikt kan worden is het activeren van voorkennis. Er is echter nog geen overeenstemming over welke leesstrategieën het meest effectief zijn. Daarnaast raken basisschoolleerlingen steeds minder gemotiveerd om teksten te begrijpen naarmate zij ouder worden. In dit onderzoek wordt onderzocht welk effect het activeren van voorkennis heeft op het tekstbegrip en de attitude van leerlingen uit groep 8. Er werden twee soorten van deze strategie onderzocht, namelijk het kijken van een video en het houden van een discussie in groepjes. Er is gebruik gemaakt van een tekst met bijbehorende opdrachten van de lesmethode Nieuwsbegrip. Deze opdrachten bestonden uit meerkeuzevragen, open vragen en een sorteeropdracht. Voor de attitudemeting werden er vier stellingen voorgelegd waarbij de leerlingen een smiley moesten kiezen. Deze smileys drukten het gevoel uit dat de leerlingen kregen bij de stellingen en werden weergegeven als een 5-punt Likertschaal. Het blijkt dat het activeren van voorkennis geen effect heeft op het tekstbegrip en de attitude op basis van de resultaten van dit onderzoek. Dit resultaat kwam niet overeen met eerdere onderzoeken en kan wellicht te verklaren zijn een beperkt aantal respondenten of het onderwerp van de tekst. Bij vervolgonderzoek zou het interessant zijn om meerdere teksten en basisscholen te onderzoeken.