Vrijheid en determinisme in de Kritiek van de zuivere rede

Abstract

Kant biedt in de Kritiek van de zuivere rede een oplossing voor de strijdigheid tussen vrijheid en het determinisme van de natuur, zoals die in de derde antinomie tegenover elkaar staan. In deze scriptie onderzoek ik de theoretische grond voor deze oplossing. Ik beweer dat een oplossing voor de tegenstelling zoals die in de derde antinomie geformuleerd is mogelijk is op grond van drie voorwaarden: 1) er moet onderscheid gemaakt worden tussen een ding op zich en de verschijning, 2) vrijheid moet begrepen worden als zelfwerkzaamheid van de wil en 3) vrijheid mag het determinisme van de natuur niet ondermijnen. In deze scriptie verdedig ik de stelling dat Kant kan voldoen aan deze eisen, waardoor vrijheid denkbaar is naast het determinisme van de natuur zonder tegenspraak binnen Kants systeem.