Het mislukte beleg van Damascus in 1148

Abstract

Middeleeuwse en moderne verklaringen nader bekeken Geen enkele expeditie in de Middeleeuwen was zo teleurstellend als de Tweede Kruistocht. Nadat gehavende legers in 1148 het Heilige Land bereikten, werd besloten om Damascus aan te vallen. Na vijf dagen was het beleg afgelopen, waarmee een hoopvolle expeditie in een grote teleurstelling eindigde. Zowel auteurs uit de twaalfde en dertiende als uit de twintigste en eenentwintigste eeuw hebben zich het hoofd gebroken over de keuzes van de kruisvaarders die gehuld blijven in een wolk van mysterie. Dit onderzoek vergelijkt de verklaringen uit de twaalfde eeuw met die van moderne historici voor het mislukken van deze belegering. Hoewel bepaalde elementen in de beschrijving van deze kruistocht niet veranderen, blijkt het beleg door de tijd heen steeds meer in strategische termen geduid te worden met steeds minder oog voor bovennatuurlijke of bijzondere verklaringen. Auteurs in de twaalfde eeuw noemen nog vaak de straf of de ondoorgrondelijkheid van God als één van de oorzaken. Daarnaast noemen zij vaak verraad of omkoping als een oorzaak. Auteurs uit de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw hebben al geen oog meer voor de bovennatuurlijke oorzaken, maar zien omkoping of verraad nog wel vaak als één van de oorzaken. Vooral de laatste twintig jaar is er ook geen oog meer voor een complot of verraad. Auteurs presenteren de belegering steeds meer als een strategisch spel waarin de kruisvaarders door de moslims overtroffen werden.