Marilyn Monroe, sekssymbool en icoon Een onderzoek naar de representatie van Marilyn Monroe in 1956 aan de hand van vier Nederlandse kranten.

Abstract

Marilyn Monroe werd in de jaren vijftig gezien als een (stijl)icoon en sekssymbool. Nederland was nog vrij conservatief en de samenleving was verdeeld in zuilen met verschillende ideologische en/of religieuze achtergronden. Monroe stond bekend om haar seksuele uiterlijk, maar seksualiteit was in Nederland nog niet openlijk bespreekbaar. Hoe gingen de Nederlandse kranten om met zo’n Amerikaans sekssymbool? In deze scriptie zal ik onderzoeken op welke manier Monroe in de jaren 1950 in de Nederlandse krant werd gerepresenteerd en gevormd. Hiervoor zal ik drie deelvragen uitwerken. Ten eerste hoe was de situatie van de Nederlandse samenleving en filmcultuur in de jaren 1950? Ten tweede hoe werd Marilyn Monroe in 1956 gerepresenteerd in de Nederlandse kranten De Telegraaf, Het Vrije Volk, Limburgsch Dagblad en Trouw? Als laatste was er een samenhang tussen de representatie van Monroe als privépersoon, actrice en personage in de kranten te vinden door middel van de drie concepten van Richard Dyer: de filmster als sociaal fenomeen, als beeld en als teken? Dyers benadering van het fenomeen filmster vormt mijn wetenschappelijke kader. Hij analyseert de sterren op de drie niveaus door verschillende kritische en theoretische benaderingen, die het fenomeen sterrendom maken, samen te voegen en de sterren op tekstueel en ideologisch gebied te analyseren. Voor mijn onderzoek heb ik een kwalitatieve inhoudsanalyse op de vier bovengenoemde Nederlandse kranten uit 1956 toegepast om dieper in te gaan op de representatie van Monroe. Door middel van microfiches en de krantenbank Delpher, waarbij de woorden Marilyn of Monroe in de titel moesten voorkomen, zijn de kranten doorzocht. De belangrijkste bevindingen uit het onderzoek zijn dat de twee confessionele kranten weinig tot niets over Monroe geschreven hebben, waarin ze werd gerepresenteerd als haar personage van dom blondje met weinig inhoud. De andere twee kranten representeerden de verschillende kanten van Monroe als persoon, personage en actrice, waarbij haar seksualiteit niet expliciet benoemd werd maar meestal wel de boventoon voerde. Er ontstond in deze twee kranten een veelgelaagde representatie van Monroe als mens.