Blowing Pretty Bubbles in the Sky: hoe een economische crisis een nieuwe vorm van betrokken burgerschap aanwakkert in Reykjavik

Abstract

Deze thesis is gebaseerd op veldwerk in Reykjavik met als doel: het in kaart brengen van de sociale gevolgen van een economische crisis.

De perceptie van de huidige economische crisis beïnvloedt de structuren, motieven en doelen van betrokken burgers en social movements in IJsland. Er is géén sprake van een georganiseerde movement maar wel van grassroot initiatieven die elkaar voornamelijk online vinden. In de virtuele wereld vinden betrokken burgers elkaar en genereren ze veranderingen in de offline wereld. Op deze manier manifesteert individuele autonomie zich online tot collectieve autonomie. Er heeft een verschuiving plaatsgevonden van een fysieke public sphere naar een virtuele public sphere.

De belangrijkste motivatiefactoren zijn: het gebrek aan zichtbare verandering, het ontbrekende vertrouwen in politici en het systeem en tot slot de democratie die onder toenemende druk staat. Burgers creëren nieuwe manieren van activisme om bewustzijn bij medeburgers te realiseren.

De verklaring van de crisis wordt door de bevolking veelal gedefinieerd als een crisis van ontbrekend moraal. Het alsmaar uitdijende kapitalisme, met bijbehorende corruptietaferelen in het geval van IJsland wordt als grote drijfveer gezien om het winst denken te stimuleren i.p.v. het denken aan de medemens en de samenleving. Dit brengt grote ongelijkheid in het land met als gevolg een toenemende kloof tussen arm en rijk.

De dagelijkse aanwezigheid van de crisis in het publieke domein zorgt ervoor dat de crisis nog steeds erg vers is en dit heeft zijn uitwerking op de coping strategieën van de inwoners als wel op de motivatie voor inwoners om mogelijk actief te zijn. De belangrijkste coping strategieën in de samenleving zijn innovation en retreatism.