De rol van hulpeloosheid in de onderliggende mechanismes van somatoforme stoornissen

Abstract

Psychotherapie is effectief gebleken bij behandeling van somatoforme stoornissen. Hierdoor is kennis met betrekking tot haar onderliggende mechanismes wenselijk. Met die reden is hulpeloosheid binnen somatoforme stoornissen onderzocht. Patiënten gaan vaak niet adaptief om met aanwezige klachten en binnen vergelijkbare stoornissen zijn al aanwijzingen voor een rol van hulpeloosheid. Het huidige onderzoek beoogt meer duidelijkheid over de rol van hulpeloosheid in de onderliggende mechanismes van somatoforme stoornissen te scheppen. Om dit te bewerkstelligen is de score op hulpeloosheid van een steekproef uit de patiëntpopulatie met somatoforme stoornissen vergeleken met patiëntpopulaties met chronische vermoeidheid, chronische pijn en fibromyalgie. Patiënten met somatoforme stoornissen rapporteerden gemiddeld meer hulpeloosheid. Daarna is geanalyseerd of er voor aanvang van behandeling bij patiënten met een somatoforme stoornis een relatie is tussen hulpeloosheid enerzijds en kwaliteit van leven en somatische klachten anderzijds. Hier is een negatieve samenhang tussen hulpeloosheid en kwaliteit van leven gevonden. Ook is er een positieve samenhang tussen hulpeloosheid en de ervaren last van somatische klachten naar voren gekomen. Tot slot is onderzocht of hulpeloosheid samenhangt met de therapeutische verandering tijdens behandeling van somatoforme stoornissen, hier is geen ondersteuning voor gevonden. Er is niet veel onderzoek naar hulpeloosheid binnen somatoforme stoornissen bekend. De bevindingen van het huidige onderzoek geven een aanleiding en bieden tevens een basis om de rol van hulpeloosheid als predictor in somatoforme stoornissen verder te onderzoeken.