De Sovjet-Unie en de Duitse Kwestie: van Stalin tot Chroesjtsjov

Abstract

Historici hebben veelal de vraag gesteld of de Koude Oorlog voorkomen had worden, of wellicht in een mildere vorm had kunnen plaatsvinden. Er zijn meerdere momenten aan te wijzen waarop het conflict in een vroeg stadium had kunnen eindigen. Had de deling van Duitsland voorkomen kunnen worden? Hierover bestaat veel discussie; voornamelijk over de periode onder Stalin en een korte, onzekere tijd na zijn dood. Deze beide periodes, met ogenschijnlijk relatief kleine problemen en gebeurtenissen, hebben een immense invloed gehad op de ontwikkelingen in de DDR, Oost-Europa en daarmee ook het verloop van de Koude Oorlog. Waar Stalin nog verschillende mogelijkheden onderzocht voor Duitsland, zou Chroesjtsjov uiteindelijk de muur laten bouwen waarmee de deling met 30 jaar werd verlengd. Waren de Westerse mogendheden te wantrouwend geweest en hadden ze te weinig met Stalin onderhandeld? Wat wilde Stalin precies met Duitsland? Welke opties hield hij open, en waren deze opties werkelijk haalbaar? Had dit buitenlands beleid invloed op zijn opvolgers?