Weer: polysemie of monosemie?

Abstract

In dit paper doe ik een poging tot het beschrijven van de verschillende bestaande betekenissen van het Nederlandse polyseme woord weer (of weder), omdat er verschillende theorieën over het Duitse wieder en in mindere mate het Engelse again bestaan, maar het Nederlands hier nooit bij betrokken is en mogelijk wel iets kan toevoegen aan de discussie. Ik ben voornamelijk uitgegaan van de monosemietheorie van Von Stechow (1996) en de polysemietheorie van Fabricius-Hansen (2001) en heb Fabricius-Hansens standpunt overgenomen. Ik heb data uit woordenboeken gebruikt om de verschillende betekenissen van weer te onderzoeken. Ik heb vier betekenissen gevonden die niet eerder in literatuur genoemd zijn, waaronder weer in werkwoorden als weerkaatsen, die het presuppositie-element mist dat gezien wordt als deel van de inherente betekenis van alle betekenissen van weer en dus een essentieel verschil in betekenis vertoont met eerder genoemde betekenissen. Dit duidt erop dat weer niet één onderliggende betekenis heeft, die verandert afhankelijk van de context (monosemie), maar meerdere gerelateerde onderliggende betekenissen (polysemie).