De rol van de vrouw in de woonhuisarchitectuur van H.P. Berlage en V. Horta

Abstract

De tweede helft van de negentiende eeuw kenmerkt zich door de industrialisatie. Het is een tijd van vernieuwing. In datzelfde tijdsbeeld doet de vrouwenbeweging van zich spreken. De rol van de vrouw speelt zich echter vooral binnenshuis af. In gegoede kringen heeft zij een representatieve rol. Architect Hendrik Petrus Berlage (1856-1934) en zijn Belgische tijdgenoot Victor Horta (1861-1947) mogen voor tal van particuliere opdrachtgevers woningen ontwerpen. In hoeverre speelt de vrouw hierin eigenlijk een rol? Krijgt zij als echtgenote een kans haar woonwensen kenbaar te maken en welk effect heeft dit op de architectuur? Wijken de huizen die Berlage en Horta bouwen voor alleenstaande vrouwen af van hun andere woonhuizen? Bij de in de literatuur beschreven woonhuizen van Berlage en Horta gaat het in de meeste gevallen alleen over de echtgenoot als opdrachtgever. Doel van dit onderzoek is om na te gaan of de vrouw invloed heeft gehad op de architectuur van Berlage en Horta en zo ja waaruit deze valt af te lezen. Het onderzoek beperkt zich tot een studie van de plattegronden en indeling van de woonhuizen. In bescheiden mate wordt de inrichting meegenomen.