Leerlingen vrij of gecontroleerd laten werken aan de oefenstof? Wat is de invloed hiervan op de motivatie van leerlingen?

Abstract

Docenten geven in verschillende mate leerlingen de mogelijkheid zelfstandig te werken. Zo kan controle op het individueel maken van opdrachten (hier ‘oefenstof’ genoemd) plaatsvinden in een vrije leeromgeving of in een gecontroleerde leeromgeving. In een vrije leeromgeving vindt er aan het einde van een lesperiode pas controle plaats en worden leerlingen in het traject vrijgelaten, terwijl in een gecontroleerde leeromgeving leerlingen gedurende het traject constant gecontroleerd worden. Docenten kunnen in hun aanpak sterk verschillen van controle die sterk neigt naar een vrije leeromgeving tot aan controle die neigt naar een sterk gecontroleerde leeromgeving. Welke invloed hebben deze leeromgevingen op de motivatie van leerlingen? Met behulp van vragenlijsten onderzoekt dit praktijkgericht onderzoek (PGO) het verschil in motivatie dat leerlingen ervaren tussen vrij en gecontroleerd werken aan de oefenstof. Uit de resultaten blijkt dat leerlingen in een gecontroleerde leeromgeving significant meer extrinsiek gemotiveerd worden terwijl ze in een vrije leeromgeving meer intrinsiek gemotiveerd worden (al niet significant). Op basis van deze resultaten worden een aantal tips gedaan voor de schoolpraktijk van docenten op onze scholen.