Leren via interactie Een kwalitatieve synthese van sequentiële analysestudies van het samenwerkend leren

Abstract

Deze thesis richt zich op de synthese van 21 kwalitatieve studies naar samenwerkend leren in onderwijssituaties waarbij interactie via conversatieanalyse of een gerelateerde sequentiële analysemethode is onderzocht. Het doel van deze thesis is het aanpassen van een bestaande synthesemethodiek en het verzamelen, heranalyseren en combineren van bevindingen uit verschillende studies via deze methodiek. Door de bevindingen uit deze studies te synthetiseren ontstaan theoretische inzichten die op basis van de individuele studies niet mogelijk zijn. De synthese moet inzicht bieden in de te onderscheiden interactiecomponenten bij het samenwerkend leren, en op welke wijze deze bijdragen aan de leeropbrengsten. Voor de synthese is een kwalitatieve synthesemethode gekozen. Deze spitst zich toe op de synthese van kwalitatieve onderzoeken met interactieanalyse. Onderdelen van deze methode zijn aangepast aan de aard van het onderzoeksmateriaal. Na de selectie op kwaliteit en bruikbaarheid bleven zeven artikelen over die gebruikt zijn voor de analyse. Dit aantal was voldoende om de synthesemethode aan te passen en uit te proberen. Alle 21 artikelen uit de voorselectie zijn beoordeeld volgens een aantal kwaliteitscriteria. Het merendeel van deze artikelen dragen bij aan de kennis over verbale activiteiten tijdens de samenwerking van leerlingen. Ook zaken als de integriteit van het onderzoek en de geschiktheid van de gekozen onderzoeksopzet is bij de meeste artikelen in orde. Opvallend was dat met name de reflexiviteit en de beschrijving van de gebruikte methode voor sequentiële analyse in het merendeel van de artikelen voor verbetering vatbaar is. Uit de synthese kwamen acht categorieën naar voren met de daarbij horende interactiecomponenten van de leerling en de leerkracht. Een aantal van deze interactiecomponenten kon in verband worden gebracht met leereffecten. Het gebruik van een groter aantal artikelen in een mogelijk vervolgonderzoek zal dit aantal waarschijnlijk vergroten.