Pesten als strategisch gedrag: Een gedeeltelijke replicatie van het onderzoek van Olthof en collega’s in de brugklas.

Abstract

Pesten wordt steeds vaker opgevat als een streven naar een sociaal dominante positie. De Resource Control Theory van Hawley geeft aan dat een sociaal dominante positie verkregen kan worden door gebruik te maken van sociale strategieën. Er is weinig bekend over het gebruik van sociale strategieën tijdens het pestgedrag van leerlingen uit de brugklas. Het eerste doel van dit onderzoek was het bepalen van de associatie tussen verschillende pestrollen en typen resource controllers. Van 1185 jongens en 1229 meisjes (Mleeftijd = 13.3) afkomstig van scholen uit heel Nederland is middels peerrapportages bepaald tot welke pestrol en tot welk type resource controller ze behoren. Pestende leerlingen bleken oververtegenwoordigd te zijn in de categorie bistrategen. Dit betekent dat pestende kinderen gebruik maken van zowel coërcieve als coöperatieve strategieën om sociale status te verkrijgen. Het was onwaarschijnlijk dat zij behoorden tot de categorieën non-controllers of typicals. Het tweede doel van het onderzoek was om na te gaan of er verschillen bestonden tussen de pestrollen in sociale dominantie. Uit de resultaten van het onderzoek bleek dat pesters meer resource control en waargenomen populariteit hadden dan niet-pestende leerlingen. Als gekeken werd naar de niet-pestende leerlingen werden de verdedigers nog relatief sociaal dominant gevonden, maar buitenstaanders en slachtoffers daarentegen niet. De pestrollen verschilden niet in hun machtsambitie. Over het algemeen bevestigen de resultaten dat pesten strategisch gedrag is om sociale dominantie te verkrijgen.