De veiligheidscultuur in de bouwsector, Een eerste analyse van de sector en de ontwikkeling van een sectorspecifieke vragenlijst.
Summary
Deze thesis bestaat uit twee studies. In de eerste studie is een exploratief onderzoek uitgevoerd naar de veiligheidscultuur in de Nederlandse bouwsector door middel van de Nosacq-50-vragenlijst onder 1221 uitvoerende medewerkers in deze sector. Deze groep is vergeleken met een referentiegroep bestaande uit medewerkers van bedrijven uit verschillende sectoren en landen. Om de veiligheidscultuur in de bouwsector beter en efficiënter te kunnen onderzoeken is in de tweede studie een nieuwe vragenlijst ontwikkeld, op basis van de Nosacq-50, en uitgezet onder 175 medewerkers om deze te testen op betrouwbaarheid en validiteit.In de eerste studie scoort de Nederlandse bouwsector, in vergelijking met de internationale steekproef, significant lager op ‘medewerkers commitment’, ‘medewerkers prioriteit’, ‘onderlinge communicatie, leren en vertrouwen’ en ‘vertrouwen in het veiligheidssysteem’. Op de veiligheidscultuurdimensies ‘management commitment en prioriteit’ en ‘management empowerment’ scoort de sector hoger, maar het verschil is minimaal. Voornamelijk de lage score op ‘vertrouwen in het veiligheidssysteem’ is een aandachtsgebieden voor de Nederlandse bouwsector.In de tweede studie is de vragenlijst doorontwikkeld en ingekort zodat deze beter bruikbaar is in de bouwsector. De constructvaliditeit van de vragenlijst is aangetoond met een principale componenten analyse (PCA) en betrouwbaarheidsanalyse. De convergente validiteit is aangetoond door middel van correlatieonderzoek tussen de vragenlijst en een tweetal andere schalen, namelijk veiligheidsmotivatie en veiligheidsgedrag. Daarnaast is een mediatie- effect onderzocht, waarin veiligheidsmotivatie optrad als partiële mediator tussen veiligheidscultuur als onafhankelijke en veiligheidsgedrag als afhankelijke variabele. De divergente validiteit van de verkorte vragenlijst met werktevredenheid is niet aangetoond zoals verwacht. Ook werktevredenheid correleerde hoog met veiligheidscultuur. Uit een exploratief onderzoek blijkt dat veiligheidscultuur als een mediërende variabele kan worden beschouwd tussen de onafhankelijke variabele werktevredenheid en afhankelijke variabele veiligheidsmotivatie. Ondanks dat de divergente validiteit niet is aangetoond, is de verkorte en aangepaste vragenlijst mogelijk een betrouwbaar alternatief voor de bouwsector. Een extra verdieping naar de relatie tussen werktevredenheid en veiligheidscultuur is daarbij een mogelijke richting voor vervolgonderzoek.