Detailhandel Haarlem toekomstbestendig? Een onderzoek naar de mogelijke kansen en bedreigingen voor de detailhandel van Haarlem bij de komst van een Factory Outlet Centre in Halfweg.

Abstract

De context van de Nederlandse detailhandel is aan het veranderen. De dalende bestedingen in de non-food branches en een aanhoudende groei in het internetwinkelen zorgen ervoor dat er steeds meer fysieke winkels onder druk komen te staan. Ondertussen worden er wel nieuwe winkelgebieden gepland, zoals het Factory Outlet Centre (FOC) in Halfweg dat in 2015 haar deuren zal openen. Al deze veranderingen zijn van invloed op het functioneren van de detailhandel van Haarlem. Omdat de komst van het FOC specifieke gevolgen voor Haarlem heeft, is de centrale vraag van deze scriptie:

In hoeverre is een Factory Outlet Centre bij Halfweg gewenst en wat betekent de komst ervan voor de detailhandel van Haarlem?

Met behulp van bestaande onderzoeken naar FOC’s en interviews met experts en stakeholders is onderzocht of een dergelijk winkelcentrum gewenst is voor de regio en wat de verwachtingen zijn voor de toekomstbestendigheid van de binnenstad van Haarlem, van Schalkwijk en de Cronjé. De meningen over het FOC lopen sterk uiteen, maar zowel voor- als tegenstanders vinden de locatie ervan niet geschikt. Deze sluit niet aan op een bestaand winkelgebied, waardoor er geen synergie ontstaat. Voorstanders benoemen de voordelen van nieuwe werkgelegenheid voor de regio en vinden dat de keuze voor de consument vergroot wordt. Tegenstanders zijn met name bang voor extra concurrentie voor winkels in de binnenstad, maar nog meer voor de winkels in Schalkwijk. Het succes van het FOC is vooral afhankelijk van de invulling van de winkelruimten; de fabrikanten van merken die een winkelruimte huren, bepalen voor een groot deel de aantrekkingskracht op de consument. Door de nabijheid van de reguliere afzetmarkt van veel exclusieve merken komt dit succes wel in het geding. Ook de exploitatie van het FOC staat nog niet helemaal vast, omdat MAB Development stopt met het ontwikkelen en exploiteren van nieuwe projecten. Lopende projecten worden nog wel ontwikkeld. De binnenstad van Haarlem heeft consumenten meer te bieden op het gebied van vermaak dan winkelen alleen, waardoor het gemakkelijker bestand is tegen het FOC. De belangrijkste aandachtspunten zijn: verbeteringen op het gebied van parkeren en het behoud van de monumentale buitenruimte. Schalkwijk daarentegen is een functioneel winkelcentrum dat weinig uitstraling heeft. Als dit overdekte winkelcentrum weerstand wil bieden tegen het FOC zal niet alleen deze uitstraling, maar ook het aanbod van winkels verbeterd moeten worden.