Sociale afstand in de netwerkmaatschappij: online en offline grenzen in een bedrijfsgemeenschap

Abstract

In de westerse netwerkmaatschappij bieden nieuwe communicatietechnologieën steeds meer mogelijkheden je te verhouden tot de mensen om je heen. De rode draad van deze thesis wordt gevormd door de vraag welke rol communicatietechnologie heeft, met al haar mogelijkheden en onmogelijkheden, in het creëren van sociale proximiteit binnen SETUP als gemeenschap. Sociale proximiteit is hierbij de sociale afstand tussen mensen en groepen. Dit wordt gedefinieerd in termen als 'goede vriend', 'collega', 'een soort klasgenoot' of 'Twitter follower' bijvoorbeeld.

Met een kritische blik gaan wij mee met een groep techsavy jonge mensen, die ieder op een eigen manier worstelt met het bepalen van grenzen tussen 'henzelf' en 'de ander', 'collega' en 'vriend' of 'wij' en 'zij'. In dergelijke opposities worden sociale relaties gestructureerd, inzichtelijk gemaakt en ge-recontextualiseerd. Deze groep jonge mensen functioneert samen in de context van de bedrijfscultuur van SETUP, een klein bedrijf dat voornamelijk draait op freelancers en vrijwilligers, zo'n vijftien man in totaal. Vanuit de context van dit bedrijf schrijf ik mijn thesis over deze mensen, in hun diversiteit, met eigen visie op verschillende sociale contexten in hun leven, en de unieke manier waarop zij omgaan met de digitale communicatiegereedschappen die beschikbaar zijn.

In deze thesis is het spanningsveld terug te vinden tussen technologie, met alle nieuwe ontwikkelingen en mogelijkheden die zij biedt, en de mens als sociaal wezen dat deze technologieën gebruikt voor haar eigen verhouding tot anderen. We kunnen meer en meer interconnected zijn met mensen, informatie en ideeën op afstand, door de informatie- en communicatietechnologieën. In het verlengde van het privacyproces dienen zich nieuwe gereedschappen aan voor het onderhouden van sociaal contact en voor het structureren van sociale grenzen op zo'n manier dat ideeën over 'zelf' en 'de ander' gewaarborgd blijven.