Cookies en controle: Privacy in een surveillancemaatschappij
Summary
Dit onderzoek gaat over controle over privacy, surveillance en internet cookies. De onderzoeksvraag hierbij is: In hoeverre is controle over privacy mogelijk op internet als het gaat om de persoonlijke informatie die websites opslaan met behulp van cookies? Deze vraag zal beantwoord worden door eerst een theoretisch kader over surveillance en privacy neer te zetten en vervolgens een kritische discoursanalyse van de casestudy, het Nederlandse cookiebeleid, te maken. Beargumenteerd wordt dat de huidige maatschappij een ‘control society’ (Deleuze, 1992) is waarin sprake is van een ongelijke machtsverdeling tussen bedrijven en consumenten door de manier waarop surveillance wordt uitgeoefend. Hoewel de maatschappij en het internet kenmerken vertonen van een transparant en gelijkwaardig systeem zoals het ‘catopticon’ (Ganascia, 2007) waarin gebruikers vrijwillig participeren aan ‘self-surveillance’ (Campbell en Carlson, 2002) kan een gebruiker nooit volledige controle over zijn informationele privacy hebben omdat de ‘complete context’ en ‘perceived context’ van een privacysituatie met betrekking tot cookies niet overlappen door informatieassymetrie. Pas als de internetgebruiker volledig op de hoogte is van de weg die zijn ‘flow’ (Nissenbaum, 2004) van (persoonlijke) informatie aflegt, kan hij controle hebben over privacy. Het Nederlandse cookiebeleid zet een stap in de goede richting door de internetgebruiker beter te informeren en mogelijkheden te bieden de controle over data in eigen hand te nemen.