Het ‘doen' van 'niet begrijpen' Een analyse van herstelwerk met verschillende soorten herstelinitiëringen

Abstract

In dit onderzoek wordt gekeken naar herstelwerk met verschillende soorten herstelinitiëringen: herhaling en open class herstelinitiëringen. De centrale vraag hierbij luidt: Hoe verschilt herstelwerk met verschillende soorten herstelinitiëring van elkaar? Om deze vraag te beantwoorden wordt een corpus van informele, alledaagse telefoongesprekken geanalyseerd. Herstelwerk met verschillende soorten herstelinitiëringen blijkt van elkaar te verschillen in degene die de (mogelijke) herstelaanleiding aanwijst. In het geval van herstelwerk met herhaling als herstelinitiëring geeft de herstelinitiëerder de herstelaanleiding aan. Bij herstelwerk met een open class herstelinitiëring echter, is het aan de hersteller om een hypothese over de herstelaanleiding te vormen. Een andere conclusie gaat over de herstelinitiëring “wat zeg je?”. Volgens de literatuur laat een spreker door middel van deze herstelinitiëring zien dat er een probleem is met verstaan (Svennevig, 2008). Echter, uit de manier van herstellen blijkt dat het voor de hersteller soms niet duidelijk is of er een probleem met verstaan of begrijpen is. Met betrekking tot open class herstelinitiëringen als wat?, hè? enzovoort is gebleken dat, ondanks het open karakter van dit soort herstelinitiëringen (Drew, 1997; Mazeland, 2008), de hersteller vaak wel een hypothese van het problematische element/het soort probleem laat zien. En, hoewel er volgens de literatuur bij het gebruik van open class herstelinitiëringen een probleem is met verstaan (Svennevig, 2008), blijkt uit de hypothese van de hersteller dat hij/zij soms ook van een probleem met begrijpen uitgaat.