Onrecht: helpen of vluchten? Hoe motivationele oriëntatie het helpen van onschuldige slachtoffers beïnvloedt

Abstract

We leven het liefst in een rechtvaardige wereld, waarin iedereen krijgt wat hij verdient. Onschuldige slachtoffers vormen een bedreiging voor ons geloof in een rechtvaardige wereld. Omdat we dit ideaalbeeld graag intact houden, zullen mensen proberen de bedreiging van dit geloof te verminderen, bijvoorbeeld door een slachtoffer van onrecht te helpen en hiermee het leed te compenseren. Dit onderzoek brengt deze hulpreacties in verband met de motivationele oriëntaties die beïnvloeden of mensen een situatie proberen te benaderen (approach) of juist vermijden (avoidance). In het experiment zijn de motivationele oriëntatie (approach, avoidance, controle) en de bedreiging voor het geloof in een rechtvaardige wereld (hoog, laag) gemanipuleerd. Wanneer de bedreiging hoog was, hielpen mensen een onschuldig slachtoffer minder dan wanneer de bedreiging laag was. Alleen wanneer mensen een approach oriëntatie hadden verdween de invloed van die bedreiging op de mate van hulpgedrag en hielpen zij ook onder hoge dreiging meer. Het belang van de motivationele oriëntatie met betrekking tot hulpgedrag is daarmee aangetoond, wat belangrijke implicaties heeft voor toekomstig onderzoek rondom het geloof in een rechtvaardige wereld en voor de manier waarop wij in de maatschappij met slachtoffers omgaan.